Mac OS X Nedir.?

-Mac OS X Nedir.?-

Mac OS X Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple
tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim
sistemidir.

Mac OS X aslen BSD ve Mach mikroçekirdeği üzerine kurulu, açık kaynak
bir işletim sistemi olan Darwin'e dayanır. Apple bu sistemi kendi
amaçlarına göre geliştirdikten sonra Mac OS X kullanıcı arabirimi
olarak Aqua'yı geliştirmiştir. Sistemin çekirdeği ve bazı bileşenleri
açık kaynak olmasına rağmen, çoğu bileşeni açık kaynak değildir.

Mac OS X Server ise her ne kadar mimari olarak masaüstü Mac OS X ile
aynı olsa da, Apple sunucuları için hazırlanmış ayrı bir işletim
sistemidir. Mac OS X'ten farklı olarak gelişmiş yönetim araçları içerir.

Mac işletim sisteminin onuncu sürümü olmasına rağmen, Mac OS X'in
gelişimi çoğu alanda klasik Mac OS'ten bağımsızdır. Sistemin
altyapısını NeXTSTEP'ten alınmış ve daha sonra Darwin adı altında açık
kaynak olarak sunulmuş Mach mikroçekirdeği ve BSD oluşturur. Bu
sebepten dolayı Mac OS X Unix tabanlı bir işletim sistemidir.

1985 yılında Apple "yeni nesil" bir işletim sistemi yaratmak için
kolları sıvamıştı (bakınız: Taligent ve Copland). Başarısızlıkla
sonuçlanan girişimden sonra NeXT'in işletim sistemi —o zamanki adıyla
OPENSTEP— yeni Mac işletim sisteminin temeli olarak kararlaştırılmıştı.
Bu kararı takiben NeXT Apple tarafından alındı ve Steve Jobs Apple'a
geri dönmüş oldu.

Jobs geri döndükten kısa bir süre sonra şirket başkanlığını geri aldı
ve yeni işletim sistemi üzerindeki çalışmaları yoğunlaştırdı.
OPENSTEP'i yavaş yavaş geliştirerek Mac OS X yapmayı amaç edinen bu
projeye Rhapsody adı verildi. Eski Macintosh bilgisayarlarındaki
donanım zorlukları, nesne tabanlı yeni bir yazılım mimarisi ve bazı
ticari konulardaki anlaşmazlıklar yüzünden sancılı bir geçiş dönemi
yaşanmış olsa da, Rhapsody Mac OS X adıyla 24 Mart 2001'de piyasaya
sürüldü.

O günden bu yana Mac OS X 10.0 (Cheetah), 10.1 (Puma), 10.2 "Jaguar",
10.3 "Panther" ve 10.4 "Tiger" sürümleri piyasaya çıkmıştır. 7 Ağustos
2006'da WWDC'de Steve Jobs tarafından ilk demosu yapılmış olan [1] Mac
OS X 10.5 "Leopard"'ın 2007 baharında çıkacağı duyurulmuştur. [2]
Ürünün şu anki kod adı Leopard olmasına rağmen satış sürümünün başka
bir adla anılabilme olasılığı vardır.

Apple Mac OS X ismindeki X karakterini Roma rakamlarından seçmiştir. On
sayısını temsil eden X, Mac OS 9'dan sonra gelen işletim sistemini
göstermektedir. Bu sebepten dolayı sistemin Apple tarafından öngörülen
doğru okunuşu "Mac OS ten" (Mek o-es ten) şeklindedir. Türkçede ise
daha yaygın olarak (Mak os iks) olarak okunur. Sistemin aslında Unix
tabanlı olması ve isminin AIX, HP-UX, IRIX, Linux, Minix, Ultrix, Xenix
gibi diğer Unix sistemleri gibi X ile bitmesi ile hoş bir tesadüftür.

Mac OS X serisindeki işletim sistemleri isimlerini kedigillerden alır.
10.0 sürümünün kod adı Cheetah, 10.1 sürümünün kod adı Puma idi. İki
sürüm de Mac OS X 10.0 ve Mac OS X 10.1 olarak piyasaya sürülmüşlerdi.
10.2 sürümünden itibaren Apple işletim sistemlerini sürüm numaraları
ile değil, kod adlarıyla piyasaya sürmeye başladı. Bunun sonucu olarak
Mac OS X 10.2 Jaguar ismiyle, Mac OS X 10.3 Panther ismiyle piyasaya
sürüldü. En son sürüm olan Mac OS X 10.4 Tiger, yeni çıkacak sürüm olan
Mac OS X 10.5 ise Leopard ismiyle anılmaktadır. Apple Lynx ve Cougar
markalarını da tescil etmiştir.


Apple Mac OS X Server 1.0'i Ocak 1999'da piyasaya sürdü.
2000 yılında son kullanıcı sürümü Mac OS X için beta sürümü çıkarıldı.
24 Mart 2001: Mac OS X 10.0 (Cheetah) piyasaya sürüldü.
25 Eylül 2001: Mac OS X 10.1 (Puma) piyasaya sürüldü.
24 Ağustos 2002: Mac OS X 10.2 "Jaguar" piyasaya sürüldü.
24 Ekim 2003: Mac OS X 10.3 "Panther" piyasaya sürüldü.
29 Nisan 2005: Mac OS X 10.4 "Tiger" piyasaya sürüldü.
Görüldüğü üzere Apple 2001'den itibaren nerdeyse her sene bir işletim
sistemi üretmekten daha yavaş bir tempoya doğru ilerlemektedir.
2000'den 2002'ye kadar olan hızın sebebi şirketin Mac OS 9'dan geçişi
gerçekleştirmedeki kararlığıydı. 2004 yılında Steve Jobs'un Mac OS X'e
geçişin tamamlandığını duyurması ile yeni işletim sistemleri daha uzun
aralıklarla çıkmaya başlamıştır.

Öbür yandan Apple'ın IBM tarafından üretilen G5 ve Motorola/Freescale
tarafından üretilen G4 serisi PowerPC işlemcilerini terkederek Intel'in
CISC tabanlı mimarisine geçmeye karar vermesinin işletim sistemi
üzerinde radikal bir değişikliğe yol açacağı ve ardı ardına işletim
sistemi güncellemelerinin ortaya çıkacağı öngörülebilir. Esas ilginç
beklenti, herhangi bir x86 PC üzerine Mac OS işletim sisteminin
yüklenebilme olasılığıdır. Bu olasılık Apple tarafından reddedilmekte,
Mac OS X'in Intel mimarisi için derlenen sürümlerinin yalnızca Apple'ın
ürettiği makinelerde çalışacağı vurgulanmaktadır




Belli başlı özellikler



Liste için son sürüm olan Tiger baz alınmıştır.

PDF ve Quartz teknolojilerini kullanarak sistem çapında vektörel grafikler sunar.
256x256 piksele kadar çıkabilen yüksek renkte, yeniden boyutlandırılabilen simge kullanımına destekler.
Sistemdeki tüm metin alanları yazım kılavuzu, imla düzeltme, sözlük,
değişik seçim şekilleri, otomatik tamamlama, sürükle-bırak ve sistem
servisleri ile uyumludur. Kısacası, kullandığınız her metin kutusunda
sayılan özellikleri kullanmak mümkündür, programcının özel bir çaba
sarfetmesi gerekmez.
Yüksek kalitede görüntü yumuşatma ve gölgelendirme.
Açık uygulama pencerelerini hem uygulamaya göre erişime, hem ekranda görülen sıraya göre erişime açmıştır.
ColorSync: Sistemdeki görüntü motoru basıma hazır, kağıt üzerine
çıkacağı, ya da değişik ortamlarda gösterileceği bildirilen
görüntülerin renk kalibrasyonunu kendiliğinden yapar.
OpenGL sayesinde grafik çizimleri için donanım bazlı hızlandırma sağlar, bu teknolojinin adı Quartz Extremedir.
Exposé adlı özellik sayesinde tek tuş ya da fare hareketi ile tüm açık
pencereler, öndeki uygulama pencereleri ya da masaüstü ekrana gelir.
Sistemdeki uygulamaların çok büyük bir kısmı Unicode desteklidir.
Yerelleştirme ve tercümeyi kolaylaştıran bir mimari sunar. Çoğu program
için programın kendisi, kullanıcı arabirimi ve arabirimde kullanılan
dil birbirinden tamamen bağımsızdır.
FileVault özelliği AES-128 kullanarak kullanıcı verisini şifreler.
Widget denilen ufak programları barındıran Dashboard katmanı sayesinde
ufak işleri halleden programlar el altından tek tuşla çağırılıp hemen
saklanabilir.
Sistem çapındaki dosyaları, resimleri, e-postaları, adresleri ve daha
birçok türü arayabilen Spotlight sayesinde içerik aramaları çok hızlı
olarak gerçekleşir. Arama sonuçları sanal klasörler olarak
saklanabilir.
Automator son kullanıcılar için rutin hale gelen görevleri otomatik
hale getirebilen bir programdır. Uzun süre önce Apple tarafından
geliştirilmiş olan AppleScript'i daha da kolay kullanılan bir teknoloji
haline getirmiştir.
Birden fazla kullanıcının aynı bilgisayarı farklı ayarlarla kullanabilmesini sağlayan profiller sunar.
Sistem çapında İngilizce sesli komut tanıma ve metin okuma özelliği
mevcuttur. Bu teknolojinin bir ileri aşaması olan VoiceOver sayesinde
Mac OS X görme engelli kullanıcılara ekranda neler olup bittiğini
anlatır.
Standart kurulumla gelen iChat yazılımı İnternet üzerineden 3 kişinin
aynı anda görüntülü konferans yapmasını, 10 kişinin aynı anda sesli
görüşme yapmasını sağlar.


Bu liste daha çıkmamış olan bir sürümü kapsar. Satışa sunulan sürümdeki
özellikler sayılanlardan farklı olabilir. Kaynak olarak Leopard sayfası
kullanılmıştır.

Time Machine (Zaman makinesi) sayesinde sisteminizi kurduğunuzdan
itibaren herhangi bir zamana geri giderek yanlışlıkla sildiğiniz veya
bozuk dosyaları geri getirebilme.
Mail programını kullanarak yapılacaklar listesi hazırlama, takvim
notları alma. Özelleştirilebilen şablonlarla iLife uygulamalarındaki
içeriği diğer kullanıcılarla kolayca paylaşabilme.
iChat ekran paylaşımı sayesinde konuştuğunuz kişilerle gerçek zamanlı
ekran paylaşımı. Yine iChat Amfisi özelliğini kullanarak video
görüşmesi yaptığınız birine uzaktan resim, video veya Keynote
sunularını canlı olarak sunma.
Spaces sayesinde birden fazla sanal masaüstünde program kümeleri tanımlayabilme, kısayollarla aralarında dolaşabilme
Safarinin yeni WebClip özelliği sayesinde istediğiniz bir web sitesinin istediğiniz kısmından "widget" yaratabilme.
İnsan konuşmasına çok yakın, duyma engelliler için yüksek hızda ses kalitesini bozmadan konuşabilen yeni sistem sesi Alex.
Tüm sistem kütüphanelerinde 64 bite geçis.
Canlandırma efektlerini hızlandıran ve programlanmalarını çok kolaylaştıran Core Animation adlı sistem seviyesinde teknoloji.